Umowa kredytowa jest podstawowym dokumentem, na podstawie którego kredytobiorca zaciąga zobowiązanie, a kredytodawca wypłaca je i może żądać zwrotu w ratach, wraz z naliczaniem umówionych odsetek. Zobacz, jak wygląda umowa kredytowa. Na co powinieneś zwrócić szczególną uwagę przy jej zawieraniu?
Z tego artykułu dowiesz się:
1. Czym jest umowa kredytowa?
2. Co zawiera umowa kredytowa?
3. W jakiej formie może być zawarta umowa kredytu?
4. Do czego zobowiązuje umowa kredytowa?
4.1. Umowa kredytu a prawa i obowiązki kredytobiorcy
4.2. Umowa kredytu a prawa i obowiązki banku
5. Na co uważać podczas podpisywania umowy kredytowej?
5.1. Jak wypłacane są pieniądze po podpisaniu umowy kredytowej?
6. Wątpliwości dotyczące umowy kredytowej – kto może pomóc?
Zaciągasz kredyt hipoteczny? Podstawowym dokumentem będzie w takim przypadku umowa kredytowa podpisywana przez Ciebie, jako kredytobiorcę, i bank. W niniejszym artykule piszemy o:
- Umowie kredytu bankowego – dowiesz się, co to jest umowa kredytowa. To dokument zawierany właściwie zawsze przy udzielaniu Ci przez bank kredytu. Nie ma znaczenia, czy to najtańszy kredyt gotówkowy czy kredyt hipoteczny na miliony złotych.
- Co reguluje umowa kredytu? Prawo bankowe określa, że powinna wskazać strony umowy, wzajemne prawa i obowiązki kredytobiorcy i kredytodawcy.
- Umowa kredytowa musi mieć formę pisemną, jeśli zawierana jest na kwotę co najmniej 1000 zł.
- Bank ma pewne obowiązki informacyjne kredytodawcy, a ich niedopełnienie może wydłużyć Twoje uprawnienie do wycofania się z umowy bez ponoszenia z tego tytułu jakichkolwiek konsekwencji.
- Możesz złożyć wypowiedzenie umowy kredytu w każdej chwili, ale spłacisz wtedy od razu pełną udzieloną Ci kwotę.
- Na co uważać w umowie kredytowej? Na klauzule zabronione, jakie niestety czasem mogą się w niej znaleźć. Musisz sprawdzić wszystkie warunki kredytowania, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości kosztów zobowiązania.
Czym jest umowa kredytowa?
Na wstępie powinniśmy powiedzieć, co należy rozumieć przez umowę kredytu. To rodzaj umowy zawieranej pomiędzy bankiem a kredytobiorcą, na podstawie której pierwsza strona udostępnia do dyspozycji drugiej określoną sumę pieniędzy. W zamian oczekuje spłaty rat kapitałowo-odsetkowych wraz z innymi opłatami.
Jak wygląda umowa kredytowa? Dzieli się na dwie części. Pierwsza uwzględnia ogólne warunki umowy, z kolei w drugiej znajduje się opis indywidualnej sytuacji osoby ubiegającej się o zobowiązanie.
Umowa kredytu bankowego zobowiązuje klienta do zwrócenia całej kwoty pożyczki wraz z odsetkami na określonych w niej zasadach. Ponadto kredytobiorca, podpisując ją, zgadza się ponieść koszty prowizji. Umowa kredytowa została dokładnie zdefiniowana przez ustawę Prawo bankowe.
Art. 69 ustawy Prawo bankowe wskazuje, że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w niej kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel. Kredytobiorca zobowiązuje się zaś do korzystania z nich na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji.
Na podstawie tej definicji umowy kredytowej Prawo bankowe wskazuje, czy jest to umowa wzajemna. Kodeks cywilny definiuje umowę wzajemną jako taką, w przypadku której obie strony zobowiązują się, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej. Rzecznik Finansowy ocenił, że umowa kredytu jest dwustronnie zobowiązująca, ale nie można jej określić jako wzajemnej.
Skorzystaj z dodatkowych pieniędzy w ramach kredytu gotówkowego
Koszt kredytu:
zł
Rata:
zł
Zapytaj o kredyt
Koszt kredytu:
zł
Rata:
zł
Zapytaj o kredyt
Koszt kredytu:
zł
Rata:
zł
Zapytaj o kredyt
Zobacz więcej ofert
Przykład reprezentatywny:
Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) dla oferty kredytów gotówkowych wynosi 10,35%. Okres obowiązywania umowy: 48 mies., całkowita kwota pożyczki: 20 000 zł. Całkowity koszt zobowiązania spłacanego w ratach równych (annuitetowych): 4 298,97 zł, całkowita kwota do zapłaty: 24 298,97 zł. Spłata następuje w 48 ratach równych (annuitetowych). Kalkulacja została dokonana na dzień 2 sierpnia 2024 roku na reprezentatywnym przykładzie.
Minimalny i maksymalny okres spłaty: min. 3 mies., max. 10 lat
Maksymalne RRSO: 10,46%
Co zawiera umowa kredytowa?
Umowa kredytowa powinna mieć zachowaną formę pisemną. Co powinna zawierać? Wszystkie prawa i obowiązki kredytodawcy i kredytobiorcy. Poszczególne elementy umowy kredytowej wymieniono w ustawie Prawo bankowe. Powinna obejmować:
- oznaczenie stron umowy;
- kwotę i walutę kredytu;
- cel kredytowania;
- zasady i termin spłaty kredytu;
- zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska;
- wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany;
- sposoby zabezpieczenia spłaty kredytu;
- zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu;
- terminy i sposób zostawienia środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy;
- wysokość prowizji, o ile umowa ją przewiduje;
- warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.
Powinieneś dokładnie sprawdzić, czy wszystkie takie informacje znalazły się w umowie kredytowej przedstawionej Ci przez bank.
W jakiej formie może być zawarta umowa kredytu?
Najczęściej przy rozpatrywaniu umowy kredytu mówi się o umowie pisemnej, ale czy musi być na piśmie? Niekoniecznie. Oczywiście, może być to forma pisemna i najczęściej właśnie taka jest stosowana.
Obecnie jednak coraz częściej kredyty udzielane są także online, podobnie jak pożyczki online. Jaka umowa potrzebna jest do kredytu? W takim wypadku wystarczy oświadczenie stron umowy kredytu złożone w postaci elektronicznej.
Generalnie umowa kredytowa powinna być zawarta na piśmie dla celów dowodowych
Ciąg dalszy artykułu poniżej
Powiązane artykuły
Do czego zobowiązuje umowa kredytowa?
Zgodnie z artykułem 69 Prawa bankowego umowa kredytowa zobowiązuje bank do udzielenia pożyczkobiorcy kredytu w określonej wysokości z przeznaczeniem na ustalone w jej treści cel i czas. Środki zostają przekazane w najdogodniejszy dla klienta sposób.
Umowa kredytowa zobowiązuje kredytobiorcę przede wszystkim do terminowego zwrotu kwoty wykorzystanego zobowiązania wraz z odsetkami. Ponadto ma on obowiązek zapłaty ustalonej prowizji od udzielonego zobowiązania.
Podpisanie umowy kredytowej jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na wszystkie zawarte w niej zapisy. Dlatego trzeba wcześniej zapoznać się z jej treścią oraz dopytać o niezrozumiałe punkty. Po podpisaniu umowy renegocjowanie jej warunków będzie co najmniej trudne. Często kończy się to koniecznością zawarcia aneksu do umowy kredytowej.
Sprawdź aktualną ofertę kart kredytowych
Umowa kredytu a prawa i obowiązki kredytobiorcy
Ponadto zgodnie z Prawem bankowym jako kredytobiorca masz obowiązek umożliwić bankowi dokonanie oceny Twojej sytuacji finansowej i gospodarczej, a także przeprowadzenie kontroli wykorzystania i spłaty kredytu. Powinieneś w czasie obowiązywania umowy przedstawić, o ile bank tego zażąda, informacje i dokumenty niezbędne do oceny Twojej wiarygodności kredytowej.
Masz pełne prawo jako kredytobiorca do tego, by dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty innej niż waluta polska, a także do dokonania przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w takiej walucie. Kredytodawca nie może Ci naliczyć z tego tytułu dodatkowych opłat.
Może się zdarzyć, że nie będziesz mógł spłacić danej raty kredytowej terminowo. Wtedy licz się z tym, że bank wezwie Cię do jej uiszczenia, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych, i poinformuje Cię o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Umowa kredytu a prawa i obowiązki banku
Jeśli zależy Ci na jak najszybszym zaciągnięciu kredytu bez zaświadczeń o zarobkach i zatrudnieniu w stosunkowo niskiej kwocie, do 5 tys. zł, sprawdź poniżej przedstawiamy o
Bank jako kredytodawca zobowiązuje się na mocy zawieranej umowy do udzielenia kredytu w określonej wysokości, miejscu i czasie. Musi informować klienta o zmianie stopy oprocentowania i powiadomić osoby, które ustanowiły zabezpieczenie spłaty, jeśli pojawią się jakieś opóźnienia.
Jeśli takiej informacji nie przekaże, bank sam będzie musiał odpowiadać za ewentualną szkodę. Prawem kredytodawcy jest żądanie od kredytobiorcy regularnej spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, zgodnie z przedstawionym uprzednio harmonogramem.
Bank może podejmować czynności związane z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej klienta, czyli badać m.in. Twoją zdolność kredytową oraz – jeśli wyrazisz zgodę – Twoją historię kredytowania w BIK-u (Biurze Informacji Kredytowej). Musi Ci w formie pisemnej przekazać, jak wypadła Twoja ocena zdolności.
Może także kontrolować wykorzystanie i spłatę zobowiązanie. Ma prawo do żądania od kredytobiorcy zabezpieczenia, np. w przypadku kredytu mieszkaniowego jest to hipoteka. Bank ma prawo do obniżenia Ci kwoty przyznanego kredytu albo nawet wypowiedzenia umowy, w razie gdybyś nie dotrzymał warunków jego udzielenia albo utracił zdolność kredytową.
Warto wiedzieć!
Termin wypowiedzenia wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy – 7 dni. Gdybyś nie mógł dłużej spłacać rat według harmonogramu, możesz złożyć wniosek do banku kredytującego o restrukturyzację zadłużenia.
Kredytodawca ma obowiązek umożliwić Ci restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty, jeśli jest uzasadniona dokonaną przez niego oceną Twojej sytuacji finansowej i gospodarczej. Banki objęte są obowiązkiem dochowania tajemnicy bankowej.
Na co uważać podczas podpisywania umowy kredytowej?
Istnieje wiele kwestii, na jakie trzeba szczególnie uważać przy podpisywaniu umowy kredytowej. Wśród nich wymienia się:
- Kwotę udzielonego kredytu – ma ona kluczowe znaczenie, powinna być wyrażona liczbowo i słownie.
- Cel finansowania – musi być szczegółowo opisany, szczególnie w przypadku kredytu hipotecznego lub konsolidacyjnego. Jeśli bierzesz kredyt na konkretny cel, np. zakup samochodu lub urządzenia, zwróć uwagę, czy w punkcie dotyczącym celu została poprawnie opisana kupowana rzecz.
- Warunki, jakie stawia bank przed uruchomieniem środków z kredytu – lista dokumentów, jakie trzeba przedłożyć w banku, aby dostać kredyt, może być mniej lub bardziej rozbudowana, w zależności od rodzaju kredytu, celu finansowania i samego banku.
- Koszty kredytowania – składa się przede wszystkim z oprocentowania, a ono ze stawki bazowej i marży bankowej, która podlega negocjacjom z bankiem.
- Harmonogram spłaty kredytu – umowa ma rozpisany harmonogram spłat, którego będziesz musiał się ściśle trzymać. Dokładnie określa okres kredytowania, wysokość raty do spłaty oraz terminy ich płatności. Upewnij się, że wszystkie elementy są dla Ciebie akceptowalne.
- Rodzaj rat, w jakich spłacany będzie kredyt – raty malejące lub stałe w okresie kredytowania.
Warto wiedzieć!
Na koniec jeszcze dokładnie przeczytaj zapisy dotyczące zabezpieczenia spłaty kredytu oraz obowiązków, jakie zostaną na Ciebie nałożone w związku z zaciągniętym zobowiązaniem finansowym. Czy umowa kredytowa jest odpłatna? To oczywiste, ponieważ musisz płacić odsetki czy prowizję za udzielenie zobowiązania wraz z innymi opłatami, jakie nakłada na Ciebie bank w związku z zaciągnięciem kredytu.
Szukasz alternatywy? Poznaj naszą ofertę kredytów konsolidacyjnych
Jak wypłacane są pieniądze po podpisaniu umowy kredytowej?
Zwieńczeniem całego procesu ubiegania się o kredyt jest podpisanie umowy, a uruchomienie zobowiązania daje Ci możliwość zrealizowania swoich celów, które mogły znaleźć się w tej umowie. Zobacz, co dzieje się po tym, jak nastąpi jej podpisanie.
Co dalej? Bank zobowiązuje się do udzielenia Ci kredytu, ale w jaki sposób? W umowie powinien znaleźć się zapis, który rozwieje wszelkie Twoje wątpliwości. W zależności od finansowania, na jakie się zdecydowałeś, wypłata zostanie dokonana na rachunek:
- zbywcy lub dewelopera (sprzedającego nieruchomość) – pieniądze z kredytu nie trafiają na Twoje konto, ale na rachunek sprzedającego lokal w przypadku kredytu mieszkaniowego hipotecznego;
- wierzyciela – jeśli np. kupujesz mieszkanie z obciążoną hipoteką, pierwsza część pieniędzy trafia na spłatę kredytu w innym banku, a druga, jeśli taka zostanie, jest przekazywana na konto zbywcy nieruchomości; taka praktyka stosowana jest w przypadku udzielania przez banki kredytów konsolidacyjnych, tj. kredytów na spłatę innych zobowiązań;
- Twój – jeśli wybrałeś kredyt gotówkowy lub jeśli jesteś inwestorem i samodzielnie budujesz dom.
Kredyt może być więc wypłacany sprzedającemu nieruchomość, innemu bankowi, a także komornikowi lub przekazywany Tobie – jednorazowo lub w transzach.
Wątpliwości dotyczące umowy kredytowej – kto może pomóc?
W razie problemów z uzupełnieniem umowy kredytowej o pomoc można zwrócić się do doradcy kredytowego. Wyjaśni on wszelkie wątpliwości, jakie zrodziły się w trakcie czytania poszczególnych zapisów, i podpowie, jakie informacje wpisać w rubrykach.
Ponadto odpowie na wszystkie nurtujące pytania i doradzi w niejednoznacznych kwestiach. Kredyt zwykle jest długoterminowym zobowiązaniem, które w dużym stopniu obciąża domowy budżet, dlatego przed podpisaniem umowy warto zapytać o radę specjalistę, żeby później nie żałować błędnie podjętej decyzji.
A co zrobić, jeśli wykryjesz błędy w umowach kredytowych przedstawionych przez bank? Mogą dotyczyć np. określenia całkowitej kwoty zobowiązania. Błędy w umowach mogą obejmować nieprawidłowe oszacowanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania oraz całkowitej kwoty do zapłaty.
Uwaga!
Niektóre z błędów mogą uprawniać Cię do złożenia w banku oświadczenia o sankcji kredytu darmowego. Wszystkie naruszenia w umowach, które pozwalają na skorzystanie z takiej sankcji przez Ciebie jako kredytobiorcę, ujęte zostały w art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim. Najlepiej skonsultuj się z prawnikiem.
Jeśli kredytodawca narusza przepisy, Ty jako oszukany skądinąd klient możesz odzyskać wszystkie wpłacone odsetki i obniżyć ratę na przyszłość, spłacając do banku jedynie sam kapitał.
Kiedy można wypowiedzieć umowę kredytu?
Wypowiedzenie umowy kredytu to uprawnienie, którego możesz posłużyć się Ty jako kredytobiorca, ale i bank w określonych w prawie sytuacjach.
W razie gdybyś nie dotrzymał warunków udzielenia kredytu ujętych w umowie lub utracił zdolność kredytową, bank na mocy art. 75 Prawa bankowego może m.in. wypowiedzieć tę umowę.
O tym musisz pamiętać!
Termin wypowiedzenia wynosi 30 dni, ale jeśli istnieje zagrożenie upadłością kredytobiorcy, skracany jest on do 7 dni. Z uprawnienia tego bank nie może skorzystać, jeśli zgodził się na realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego, chyba że stwierdzi w toku jego realizacji, że nie jest w należyty sposób wypełniany.
Ty jako kredytobiorca zgodnie z istniejącymi przepisami możesz także wypowiedzieć umowę, jeśli termin spłaty jest dłuższy niż rok. Możesz złożyć wypowiedzenie do banku z zachowaniem jednocześnie 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Jako kredytobiorca możesz skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy kredytu. Takie uprawnienie przysługuje Ci w ciągu 14 dni od jej zawarcia. Nie musisz informować banku, dlaczego podejmujesz taką decyzję.
Jakie mogą być sposoby zabezpieczenia umowy kredytu?
Kredyty bankowe mogą być zabezpieczone. Jeśli takie zabezpieczenie jest stosowane, to postanowienia w tym zakresie powinny znaleźć się w umowie. Istnieją przy tym zabezpieczenia osobowe i rzeczowe, a ich wyszczególnienie umieściliśmy poniżej:
Zabezpieczenia spłaty kredytu mogą być:
Zabezpieczenia spłaty kredytu mogą być:
- Osobowe
- Rzeczowe
- Poręczenie wekslowe
- Hipoteka
- Weksel własny in blanco
- Kaucja
- Poręczenie (żyrowanie) kredytu
- Przewłaszczenie na zabezpieczenie
- Ubezpieczenie kredytu
- Blokada środków na rachunku bankowym
- Przelew wierzytelności
- Zastaw na rzeczach
- Przystąpienie do długu kolejnego kredytobiorcy
- Zastaw na prawach
Sprawdź aktualną ofertę darmowych pożyczek online
Najczęściej zadawane pytania:
Jakie są rodzaje umów kredytu?
Bank może udzielić Ci kredytu celowego lub do dowolnego wykorzystania, z zabezpieczeniem spłaty długu lub bez niego. W związku z tym istnieje różnorodność rodzajów umów kredytowych, obejmujących między innymi:
- Umowę o kredyt konsumencki, np. umowę kredytu gotówkowego na kwotę 150 tysięcy złotych.
- Umowę o kredyt hipoteczny, charakteryzującą się zabezpieczeniem w postaci hipoteki wpisanej na rzecz banku do księgi wieczystej nieruchomości.
- Umowę o kredyt inwestycyjny przeznaczony na określony cel.
- Umowę o kredyt odnawialny, udzielony na przykład w ramach konta bankowego.
- Umowę o kredyt konsolidacyjny, służący do spłaty innych zobowiązań finansowych.
Ile trwa podpisanie umowy kredytowej?
Od momentu złożenia wniosku o kredyt do chwili podpisania umowy może minąć sporo czasu. Na przykład w przypadku kredytu hipotecznego bankowi przysługuje 21 dni na rozpatrzenie wniosku, jednak liczone od chwili złożenia kompletnego dokumentu.
Samo podpisanie umowy w oddziale banku zwykle trwa około 45 minut do godziny. Jest to czas potrzebny, aby klient dokładnie zapoznał się ze wszystkimi postanowieniami zawartymi w umowie kredytowej. Nie należy się spieszyć z tym procesem. Ważne jest, abyś miał pełną świadomość tego, na co właściwie się decydujesz.
Jakie są koszty związane z podpisaniem umowy kredytowej?
Podstawowym wydatkiem związanym z podpisaniem umowy kredytowej jest prowizja, jednakże istnieje możliwość jej uwzględnienia w kredycie i rozłożenia na raty kapitałowo-odsetkowe. Dodatkowo, ponosisz opłatę za wyciąg z księgi wieczystej, aby bank mógł upewnić się, że nieruchomość nie jest już obciążona hipoteką. Ponadto, musisz opłacić wycenę nieruchomości dokonaną przez rzeczoznawcę majątkowego, a wysokość tej opłaty zależy od rodzaju nieruchomości, czyli czy jest to dom jednorodzinny czy mieszkanie.
Jak sprawdzić numer umowy kredytowej?
Numer umowy kredytowej jest zazwyczaj umieszczony w obrębie dokumentu umowy. Czasami możesz znaleźć go także na wyciągach z Twojego rachunku bankowego. Jeśli korzystasz z bankowości elektronicznej, po zalogowaniu się do swojego konta znajdziesz ten numer w panelu klienta, w sekcji poświęconej kredytom.
Co można zmienić w umowie kredytowej?
Kiedy masz przed sobą umowę kredytową, którą jeszcze nie podpisałeś, nadal masz możliwość renegocjacji jej warunków, takich jak wysokość prowizji, marża bankowa, okres spłaty oraz harmonogram spłaty rat. Możesz również rozważyć zmianę celu kredytu, jednakże będzie to wymagać ponownej oceny Twojej zdolności kredytowej oraz weryfikacji zabezpieczenia (np. w przypadku kredytów hipotecznych).
Jeśli umowa została już podpisana, wciąż istnieje możliwość modyfikacji jej postanowień, takich jak dodanie lub usunięcie współkredytobiorcy, zmiana waluty kredytu czy renegocjacja warunków spłaty. Jednakże najczęściej będzie to wymagać zawarcia aneksu do umowy.
Kiedy umowa kredytowa jest nieważna?
Istnieją okoliczności, w których umowa kredytowa może zostać uznana za nieważną. Tak się stanie, jeśli zawiera ona błędne, sfałszowane lub skradzione dane. Błędy formalne zawarte w umowie mogą również skutkować jej nieważnością, podobnie jak umieszczenie w niej zapisów sprzecznych z prawem lub zasadami współżycia społecznego. Bank może również uznać umowę za nieważną, jeśli zabezpieczenie kredytu jest nieproporcjonalnie niskie w stosunku do wartości długu. Klauzule abuzywne, czyli niedozwolone postanowienia umowne, również mogą prowadzić do uznania umowy za nieważną.
Kopia umowy kredytowej – kiedy jest potrzebna?
Jeśli zgubiłeś swoją umowę kredytową lub uległa ona zniszczeniu, na Twój wniosek jako kredytobiorcy bank może wydać kopię dokumentu. Jest to szczególnie istotne, gdy potrzebujesz umowy np. do odzyskania części prowizji lub składki z ubezpieczenia. Kopia umowy może być również niezbędna, jeśli przygotowujesz pozew sądowy przeciwko bankowi lub podejrzewasz, że padłeś ofiarą oszustwa.